دجیتال مارکتینگ (digital marketing) چیست؟

دیجیتال مارکتینگ یا بازاریابی دیجیتال، شامل تمام تلاش های بازاریابی است که در آن ها از کانال های دیجیتال مانند موتورهای جستجو، شبکه‌های اجتماعی، اپلیکیشن های موبایلی، ایمیل، وب سایت ها و کانال های دیگر برای ارتباط با مشتریان فعلی و احتمالی استفاده می‌شود. به عبارت دیگر شامل تمام فعالیت های بازاریابی می شود که به صورت آنلاین و از طریق اینترنت انجام می پذیرد. 

چگونه یک دیجیتال مارکتینگ را شروع کنیم؟

گام اول: با یک وبسایت شروع کنید!

 در بازاریابی دیجیتال وبسایت اصلی‌ترین پایگاه مشتریان شماست! دیگر نمی‌توانید مثل کسب‌وکارهای سنتی با استخدام یک فروشنده چرب زبان مشتریان را جذب کنید! پس باید کاری کنید که مشتری جذب خودِ وبسایت شود. شاید تصور کنید با یک پیچ اینستاگرامی هم ‌می‌توان محصولات را فروخت. در جواب باید بگویم، بله! حتماً باید از اینستاگرام هم استفاده کنید! اما اگر  این پیچ به هر دلیلی از دسترس خارج شود، مشتریان دیگر چگونه می‌توانند شما را پیدا کنند؟ لطفاً همه تخم‌ مرغ‌های خود را در یک سبد نچینید! شما نیاز به یک پایگاه مرکزی برای مشتریان خود دارید. به همین دلیل یک دیجیتال مارکتینگ موفق با ساخت یک وبسایت جذاب و کاربردی آغاز می‌شود! ظاهر زیبا و چیدمان اصولی مطالب تاثیر زیادی در فروش شما خواهد داشت. البته یادتان باشد زیبایی در سادگی است. منظور من این نیست که هیچ رنگ و لعابی به سایتتان ندهید. بلکه باید تا حد امکان از شلوغ کردن صفحات سایت خودداری کنید. شرکت Adobe سازنده نرم افزارهای گرافیکی مثل فتوشاپ، پریمیر و… . این شرکت در تحقیقات خود اعلام کرد:

اگر رابط کاربری سایت شما زیبا نباشد، ۳۸ درصد کاربران بدون توجه به محتوای سایت از آن خارج می‌شوند!

به خاطر داشته باشید، هدف از دیجیتال مارکتینگ گرفتن تبدیل است. یعنی مخاطب یا بازدیدکننده سایت را تبدیل به مشتری کنید.

گام دوم: ایجاد محتوا برای افزایش ترافیک وب سایت

• تولید محتوا

از یک پست وبلاگی گرفته تا منتشر کردن یک عکس و ویدیو یا حتی درست کردن یک پلی‌لیست اسپاتیفای، محتوا محسوب می‌شود. تولید محتوای غنی یک نکته‌ی کلیدی در جذب و نگه‌‌داشتن یک مشتری است. وقتی محتوای جذاب و قدرتمند تولید می‌کنید باعث می‌شوید که مخاطبان نسبت به محصولات یا خدمات شما اعتماد کند. به طور مثال: وقتی شما در یک پست وبلاگ جواب سوالات یک کاربر می‌دهید و از طریق محتوا مشکلش را حل می‌کنید، در ذهن مخاطب به یک متخصص قابل اعتماد تبدیل می‌شوید. در نتیجه به محصولات یا خدمات شما هم اعتماد  می‌کند. به صورت کلی هر چیزی که شما برای افزایش Engagement وInteraction  (تاثیرگذاری و تاثیرپذیری و تعامل) با مخاطب خود انجام می‌دهید می‌تواند از دریچه‌ی این تکنیک انجام شود و از طریق کانال‌هایی نظیر شبکه‌های اجتماعی و وبسایت و وبلاگ منتشر شود. کار بازاریابی محتوا همین است که مشتری را به برند علاقه‌مند می‌کند. به عبارت دیگر مردم را از برند آگاه می‌کند که به آن Brand Awareness می‌گویند.

• سئو 

دیجیتال مارکتینگ تنها تولید محتوای غنی نیست بلکه شامل تاکتیک‌هایی نظیر SEO، PPC و تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی هستند. سئو به معنای بهینه سازی وب سایت برای کسب جایگاه بهتر در صفحات نتایج جستجوی موتورهای جستجو، از جمله گوگل و طبیعتا افزایش ترافیک طبیعی است. محتوای اوریجینال (کپی نشده) و با کیفیت در کنار دیگر تکنیک های سئو، می‌تواند به بهبود رتبه‌ی شما بیانجامد.

گام سوم: استفاده از رسانه‌های اجتماعی

کاربران امروزه ساعات زیادی از وقت خویش را به شبکه های اجتماعی و فضای مجازی اختصاص می‌دهند. به همین علت استفاده درست از این پلتفرم‌ها می‌تواند باعث رشد چندبرابری کسب‌و‌کار شما باشد. سوشال نتورک مارکتینگ یا بازاریابی شبکه‌های اجتماعی، تاکتیک مهم دیگری در زمینه دیجیتال مارکتینگ است که برند و محتواتان را در کانال‌های رسانه‌های اجتماعی تبلیغ می‌کند تا آگاهی از برند را بالا برده، ترافیک ایجاد کند و توجه مشتریان یالقوه را به کسب و کارتان جلب کند. 

گام چهارم: تبلیغات

در دوره‌ای که کاربران زمان زیادی را در  اینترنت سپری می‌کنند، شما می‌توانید با استفاده از این فضا به معرفی برند خود پرداخته و مخاطبان را تشویق به خرید محصولاتتان کنید. اما تبلیغات دیجیتال چیست؟ هر نوع تبلیغات در پلتفرم‌های دیجیتال از جمله وب و شبکه‌های اجتماعی را تبلیغات دیجیتال می‌نامند. وقتی شما در فضای دیجیتال تبلیغ می‌کنید، ابزارهای مختلفی را در اختیار دارید که تمامی جزییات از دفعات مشاهده تبلیغ تا تعداد خرید مخاطبان را به شما نشان می‌دهد. اتفاقی که در تبلیغات سنتی مشاهده نمی‌کنید.

تاثیرات تبلیغات دیجیتال

1. صرفه جویی در زمان
2. انعطاف پذیری
3. هزینه پایین
4. تعامل با کاربر
5. سرعت

انواع تبلیغات در دیجیتال مارکتینگ

تبلیغات در گوگل (google ads)

به طور متوسط، گوگل در هر ثانیه بیش از ۱۰۰،۰۰۰ جست‌وجو را پردازش می‌کند.  این به معنای حدود ۴ میلیارد جستجو در هر روز است! کاربری که در گوگل کلمه‌ای را جستجو می‌کند مشخصاً به دنبال یافتن اطلاعات درباره آن کلمه است . نمایش تبلیغات مرتبط در این لحظه می‌تواند ترافیک بسیار هدفمندی جذب سایت شما کند. با تبلیغات در گوگل ادز می‌توانید با پرداخت هزینه به ازای هر کلیک به سرعت در جایگاه مناسب در صفحات اول نتایج جستجوی گوگل قرار بگیرید.

تبلیغات در گوگل خود به دو دسته تقسیم می‌شود:

1. تبلیغات نمایشی: در این روش تبلیغ شما در سایت‌ها و اپلیکیشن‌های همکار گوگل (مثل یویتوب) نمایش داده می‎شود.
2. تبلیغات در جستجو: گوگل تبلیغ شما را در صفحۀ نتایج خود (SERP) به نمایش می‌گذارد.

به طور کلی تبلیغات در گوگل به صورت کلیکی یا PPC انجام می‌شود. یعنی شما تنها در صورتی پول می‌دهید کاربران نسبت به تبلیغ شما کنجکاو شده و روی آن کلیک کرده باشند! به ازای هر کلیک، مبلغی از حسابتان کم می‌شود و تا زمانی که شارژ حسابتان به پایان برسد، تبلیغ شما در نتایج جستجو حضور خواهد داشت. این هزینه‌ به عوامل مختلفی از جمله کیفیت سایت، کیفیت تبلیغ و قیمت پیشنهادی رقبا بستگی دارد.

ریپورتاژ آگهی (Advertorial) و جایگاه آن در دیجیتال مارکتینگ

رپورتاژ آگهی به شکلی از آگهی گفته می‌شود که در قالب یک مقاله یا گزارش خبری (و با لحنی بی‌طرف) به مخاطبان عرضه می‌شود؛ به صورتی که مخاطب در نگاه اول متوجه جنبۀ تبلیغاتی آن نشده و تصور می‌کند در حال مطالعه یک مطلب عادی است. این بی‌طرف بودنِ لحنِ گزارش باعث جلب اعتماد مخاطبان می‌شود. در این روش تبلیغاتی معمولاً شرکت‌ها به منظور برندسازی یا معرفی کسب‌وکار و محصولات خود، یک گزارش یا یک مطلب آموزشی را تهیه می‌کنند. در مرحله بعد، این گزارش برای انتشار به خبرگزاری‌ها، وب‌سایت‌های معتبر و مرتبط با کسب‌وکار برند ارائه می‌شود. سپس، این سایت‌ها مقاله را با دریافت پول منتشر می‌کنند. رپورتاژ آگهی هم به برندسازی کمک زیادی می‌کند و هم به جهت بک‌لینک‌هایی که دریافت می‌کنید، روی سئوی سایت‌تان تاثیر خوبی دارد. رپورتاژ آگهی یک روش عالی برای بازاریابی است. با درج رپورتاژ خبری، نه تنها محصول شما معرفی می‌شود، بلکه رتبه های گوگل شما هم افزایش پیدا می‌کند.

چه کنیم تا ریپورتاژ خبری تاثیرگذاری بالایی در دیجیتال مارکتینگ داشته باشد؟

• در نوشتن متن اعتدال را رعایت کنید. متن رپورتاژ نباید بیش از اندازه طولانی و یا خیلی کوتاه باشد. بین ۶۰۰ تا ۲۰۰۰ کلمه مناسب است.
• از پرداختن به تمامی جزئیات خودداری کنید و به چند مورد خاص اشاره کنید تا مخاطب برای پیگیری سایر جزئیات به وب‌سایت شما مراجعه کند.
• استفاده از متن روان فراموش نشود. از بکارگیری کلمات دشوار تا حد امکان خودداری کنید.
• متن را نه بصورت تبلیغ بلکه با محوریت مصاحبه یا گزارش بنویسید.
• به تیتر اصلی متن باید توجه ویژه ای شود. از تیتر جذاب و فراگیر استفاده کنید.
• در متن نوشتار حتما به وِیژگی خاص محصول تاکید کنید تا بتواند کنجکاوی مشتریان را تحریک کند.
• استفاده از عکس ها و فیلم های اختصاصی به همراه محتوای با کیفیت توصیه می شود.
• استفاده از کلمات کلیدی و مرتبط با رپورتاژ را فراموش نکنید.
• لینک های مرتبط در متن رپورتاژ آورده شود.
• به تعداد بک لینک ها توجه شود و نباید از ۴ بک‌لینک بیشتر شود.
• به هیچ وجه از مطالب کپی شده استفاده نکنید.
• سعی کنید لینک های بکار برده شده بصورت فالو باشد.

ایمیل مارکتینگ

ایمیل مارکتینگ یا بازاریابی ایمیلی یکی از مقرون به صرفه ترین روش ها برای ارتباط کسب و کار با مخاطبان خود است. غالبا از ایمیل برای ترویج و تبلیغ محتوا، تخفیف ها و رویدادهای مختلف و همچنین هدایت مخاطبان به سمت وب‌سایت استفاده می‌شود. از آنجاکه تعداد ایمیل‌های اسپم (جَفنگ) که برای کاربران فرستاده می‌شود خیلی زیاد است، اگر ایمیل شما حاوی مطالب ارزشمند و مهمی برای کاربر نباشد به احتمال زیاد سر از سطل آشغال درخواهد آورد! پس باید روی زمان ارسال، تعداد و محتوای ایمیل خود دقتی دوچنان داشته باشید تا کاربران ایمیل شما را اسپم تلقی نکنند.

محتوای ایمیل‌‌ها در هر کسب‌وکاری فرق می‌کند، ولی برای این که عملکرد موفق‌تری داشته باشید ما با توجه به تجربۀ خودمان چند پیشنهاد برای شما داریم:

• وقتی کاربر جدیدی در خبرنامه شما عضو می‌شود، یک ایمیل خوشامدگویی برای او ارسال کنید و خیلی مختصر برایش توضیح بدهید که از طرف وبسایت شما باید انتظار چه نوع مطالبی را داشته باشد.
• برای پیشنهادات ویژه، فروش‌های مناسبتی (مانند فروش ویژه عید یا هر مناسب دیگر) با ارسال یک ایمیل، دعوت به بازدید از سایت‌تان کنید.
• اگر محتوایی برای دانلود روی سایتتان دارید، سعی کنید بعد از اینکه کاربران آن را دانلود کردند، یک ایمیل تشکر برای آن‌ها بفرستید و حتی محتواهای مشابهی نیز به او پیشنهاد دهید.

بازاریابی پیامکی (SMS Marketing)

اس ام اس مارکتینگ برای آن دسته از کسب و کارهایی که هنوز اول راه هستند و نمی‌خواهند هزینه بالایی را صرف تبلیغات کنند، یک گزینۀ عالی است. پیامک یک ابزار ارتباطی فوق‌العاده است. ابزاری ساده و پر سرعت که اجازه می‌دهد یک پل ارتباطی قوی میان شما و مشتریان شکل بگیرد. بازاریابی پیامکی یکی از شیوه‌های زودبازده و کم‌هزینه در بازاریابی است و تاثیر بسیار آن در برندینگ و افزایش فروش غیر قابل انکار است. منتها به شرط آنکه با اصول آن آشنا باشید و روش صحیح استفاده از آن را بدانید.

بازاریابی ویروسی ( Viral Marketing )

بازاریابی ویروسی یا همان وایرال مارکتینگ (Viral Marketing )، زمانی اتفاق می‌افتد که استراتژی یک کسب و کار این باشد که مخاطبان خود را تشویق به انتقال پیام بازاریابی خود کند. به زبان ساده هنگامی که محتوا برای مخاطبان به‌قدری جذاب باشد که آن را برای دیگران هم ارسال کنند، بازاریابی ویروسی رخ داده است. این روش، شباهت بسیاری با منتشر شدن ویروس در محیط اطراف دارد و دقیقاً به همین دلیل است که نام ویروسی یا وایرال بر روی آن گذاشته شده است. در واقع، تنها تفاوت این ویروس با سایر ویروس‌ها این است که در بازاریابی محتوا، ویروس شما از جنس محتوا است (و در دنیای دیجیتال زندگی می‌کند.)

بازاریابی تاثیر گذار ( marketing influencer)

واژه influencer در لغت به معنی «تاثیرگذار» است. اما در دنیای شبکه‌های اجتماعی به کسانی گفته می‌شود که در یک یا چند شبکه اجتماعی شناخته شده باشند. اینفلوئنسرها در حقیقت سلبریتی‌های شبکه‌های اجتماعی هستند. در حالی که شاید خارج از آن شبکه اجتماعی زندگی کاملا عادی داشته باشند و آنچنان شناخته شده نباشند. اینفلوئنسر مارکتینگ یا بازاریابی تاثیرگذار یکی از مدرن ترین روش‌های تبلیغاتی است. وقتی شما قصد برندینگ و شروع کمپین تبلیغاتی را دارید گزینه‌های زیادی پیش روی شما خواهد بود. شما می‌توانیدد به تناسب بیزینس‌تان از اینفلوئنسر‌های مختلف استفاده کنید.

 تبلیغات به روش دیجیتال بهتر است یا سنتی؟ 

تبلیغات سنتی مثل تلویزیون و بیلبورد هزینه‌های بسیار زیادی دارند. دلیل این موضوع هم به زمانی بر می‌گردد که به جز این رسانه‌ها، گزینه دیگری برای کسب‌وکارها وجود نداشت. هزینه اجاره ماهیانه بیلبورد در یکی از اتوبان‌های شهر تهران، چیزی بین ۲۷۰ تا ۴۰۰ ملیون تومان است! این رقم برابر با سرمایه گذاری اولیه برای راه اندازی ۱۱ تا ۱۶ استارآپ برابری می‌کند! نگفته پیداست که پرداخت هزینه چنین تبلیغاتی برای بسیاری از کسب‌وکارها مقدور نیست و جزیره کوچکی از کسب و کارها می‌توانند نام خود را بر روی بیلبوردهای شهر ببینند. هر چند که علاوه بر هزینه تبلیغات، اثرگذاری و ابعاد تاثیرات تبلیغات سنتی نسبت به هزینه‌ای که صرف آنها می‌شود؛ جای بحث دارد.

از طریق بازاریابی وابسته (Affiliate Marketing)

آیا می‌خواهید حتی در خواب هم درآمد داشته باشید؟ این امر با بازاریابی وابسته (Affiliate Marketing) امکان پذیر است. این یک روش خارق العاده برای کسب درآمد آنلاین است. بازاریابی وابسته عملی است که در آن یک شرکت وابسته با معرفی و فروش محصولات شرکت های دیگر دستمزد می‌گیرد. به عبارت ساده‌تر یعنی شما با همکاری در فروش محصولات افراد دیگر می‌توانید درصدی پورسانت بگیرید.

به طور کلی، سه طرف در سیستم بازاریابی وابسته مشارکت دارند. آن ها عبارتند از:

• بازرگان: صاحب حقیقی یا حقوقی محصول، گاهی اوقات به عنوان خالق یا یک برند نیز شناخته می‌شود.
• وابسته:گاهی اوقات به عنوان ناشر نیز شناخته می‌شود و این قدرت را دارد که مردم را برای خرید یک محصول تحت تأثیر قرار دهد. به طور معمول این فرد یا افراد به وسیله سایت و … محصولات را به کاربران معرفی می‌کنند.
• مشتری:  کسانی که کالای تبلیغاتی توسط شرکت های وابسته را خریداری می‌کنند.

اکثر سایت های حرفه ای مانند تم فارست، آمازون، دیجی‌کالا و … برنامه های بازاریابی وابسته را ارائه می‌دهند. از آنجا که تعداد زیادی انتخاب وجود دارد، فقط باید تصمیم بگیرید که کدام برنامه متناسب با سایت شماست و بهترین بازده را به شما می‌دهد.

بازاریابی درونگرا و بازاریابی برونگرا.

خب، الان دیگر با تمام روش‌ها و ابزارهای دیجیتال مارکتینگ آشنا شدید.در این بخش با هم نگاه عمیق‌تری به دو رویکرد کلی در بازاریابی خواهیم انداخت که برای درک کارکرد دیجیتال مارکتینگ بسیار مفید است.

ما به طور کلی دو رویکرد در دیجیتال مارکتینگ داریم:

استراتژی بازاریابی درونگرا در دیجیتال مارکتینگ:

به یک روش بازاریابی اشاره دارد که در آن می‌توانید مشتریان را در هر مرحله از اقدامشان به خرید جذب کنید. می‌توانید از هر کدام از تاکتیک‌های دیجیتال مارکتینگ فوق در استراتژی بازاریابی درونگرا استفاده کنید تا یک تجربه را بوجود آورید که به نفع مشتریان عمل می‌کند نه علیه آن‌ها. در اینجا یک سری مثال‌های کلاسیک از بازاریابی درونگرا در مقابل بازاریابی سنتی را ملاحظه می‌کنید:

• وبلاگ‌نویسی در مقابل تبلیغات پاپ‌آپ یا واشو یا بالاپر
• بازاریابی ویدیویی در مقابل تبلیغات تجاری
• فهرست‌های تماس ایمیل در مقابل اسپم ایمیل

استراتژی بازاریابی برونگرا در دیجیتال مارکتینگ:

به زبان ساده یعنی «اول ما به سراغ مشتری برویم.» کاری که همۀ کسب‌وکار در طول تاریخ انجام داده و می‌دهند. مثلاً  وقتی که هنگام تماشای برنامۀ مورد علاقه‌تان هستید تبلیغات بازرگانی پخش می‌شود، در واقع آن کسب‌وکار به سراغ شما آمده است. روش‌هایی مثل رپورتاژ آگهی یا تبلیغات بنری زیرمجموعۀ این نوع بازایابی هستند.

چطور می‌شود در دیجیتال مارکتینگ کاری کرد که خودِ مشتری به سراغ شما بیاید؟

اینجاست که ایدۀ بازاریابی ربایشی مطرح می‌شود. مثلاً وقتی که برای اولین بار مشتری وارد سایت می‌شود، باید از آن‌ها بخواهید اطلاعات تماس خود را (مثل ایمیل یا شمارۀ همراه) در اختیار شما قرار بدهد. شما باید کاری کنید که مشتری این کار را با میل خودش انجام دهد. مثلاً با ارائه یک محصول جذاب و رایگان مثل (ایبوک یا فایل صوتی) از آن‌ها بخواهید برای دریافت آن، ایمیل خود را وارد کنند. حالا می‌توانید با روش‌های بازاریابی برونگرا مثل ارسال ایمیل (یا پیامک) به سراغ مشتری بروید. وقتی شما با جستجو در گوگل یک سایت را باز می‌کنید، در واقع جذب آن سایت شده‌ و در مسیر بازاریابی ربایشی قرار گرفته‌اید. در بازاریابی ربایشی تمرکز اصلی شما بر روی جذب مشتری از طریق ارائه محتوای با ارزش و مرتبط است. در این روش، به جای آنکه وقت و هزینه خود را صرف پیدا کردن مشتری کنید، آن را صرف افزایش کیفیت رسانه‌های خود (مثل سایت و شبکه‌های اجتماعی) می‌کنید. با این هدف که کاری کنید مشتری در زمان نیاز، شما را پیدا کند، پس از آن در مسیر خرید هدایت شود و در هر مرحله از مسیر خود، چیزی با ارزش از شما دریافت نماید.

اهمیت دیجیتال مارکتینگ

امروزه با وجود همه گیر شدن اینترنت، هنوز هم استفاده از اینترنت در حال افزایش است.بازاریابی همواره در ارتباط با مخاطبان کسب و کار شما در زمان و مکان مناسب بوده است. امروزه نیز مخاطبان شما بیشتر وقت خود را در اینترنت می‌گذرانند. حضور بیش از پیش مخاطبان شما در اینترنت اهمیت دیجیتال مارکتینگ را بسیار پررنگ‌تر کرده است.